Yunus ibn Mənsur ibn İbrahim (? – 1258) – Şamaxıda doğulmuş müqayisəli qrammatika üzrə məşhur alim. Onomastika sahəsində əsərlərin müəllifi olmuşdur. Fəlsəfədən dərs deməsi də məlumdur. Şirvan “elmi-ədəb”in yetişdirməsi kimi məşhurlaşdığından, Bağdaddakı tanınmış “Nizamiyyə” mədrəsəsinə dərs deməyə dəvət olunmuşdur.
Çigil çayı hövzəsində yerləşir. Əvvəllər Şamaxı qəz. Qırx təpə adlı yaylaq olmuşdur. Sonralar isə Qızmeydan kəndinə məxsus hesab edilən ərazidə qırx təpə olduğundan belə adlanmışdır. Burada həm relyefin müsbət təpə forması və həm də sayı (qırx) məkanın adında əks olunmuşdur. Qırx təpə mənşəyinə görə fəaliyyətdən qalmış palçıq vulkanı konuslarından ibarətdir.
Şamaxı r-nu Qızmeydan kənd i.ə.d.-nin mərkəzi. Rayon mərkəzindən 30 km şimal-şərqdə, Qozluçayın sağ sahilindən 3 km aralı, Qızmeydan platosundadır. Şosse yolu Qızmeydanı Şamaxı ilə birləşdirir. Əhalisi 1114 nəfərdir (2009), 258 təsərrüfatı var. Əhalisi taxılçılıq və heyvandarlıqla məşğuldur. Məişət xidməti obyektləri, tam orta məktəb, kitabxana, klub, xəstəxana və rabitə şöbəsi var.İkinci Dünya müharibəsində həlak olmuş həmyerlilərin şərəfinə abidə qoyulmuşdur. Yaxınlığında mineral bulaq var.
Şamaxı r-nu ərazisində dağ. Hün. 1017 m. Adı qız (burada isti, vulkan mənşəli) vo qalaş/qala/qalac (üstü yumru, yumru baş) komponentlərindən düzəlib, “isti, vulkan mənşəli yumru başlı dağ” mənasındadır.
Şamaxı r-nunun ərazisində dağ. Adı qız (burada “səngər, sığınacaq”) və təpə komponentlərindən düzəlib, “sığınacaq olan təpə” mənasındadır.
Şamaxı r-nu Qonaqkənd kənd i.ə.d.-nin mərkəzi. Cabanı yaylasının şimal-şərq ətəyində, Pirsaat çayının orta axınının sağ sahilindədir. Əhalisinin sayı 829 nəfərdir (2009), 166 təsərrüfatı var. 19 əsrdə əhalinin siyahıya alınması zamanı Şamaxı qəzası Qoşun sahəsində Qonaqkənd kəndi (118 ailə, 604 nəfər) qeydə alınmışdır. 19 əsrin əvvəllərində Quba xanı Şeyxəlixan (1791-1810) dövründə, onun zülmünə dözməyən Qonaqkənd kəndindən bir qrup ailənin köçüb məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Yeni yaşayış məntəqəsinə də Qonaqkənd adı verilmişdir.
Şamaxı r-nu ərazisində çay. Sumqayıt çayının qoludur. Mənbəyini Quba r-nunundakı Gülümdostu dağının c.-ş. yamacından (200 m. yüksəklikdən) alır. Qaracüzlü (Şamaxı r-nu) kəndi yaxınlığındakı Çigil çayı ilə birləşəndən sonra Cəngi çayı adlanır. Çayların adı axdığı ərazidə qoz ağaclarının bolluğu ilə əlaqədardır.
(22.11.1922, Bakı – 1992, Bakı) – Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (23.2.1945), qvardiya polkovniki. 1941 ildə Sovet Ordusuna çağırılmışdır. Stalinqrad hərbi təyyarəçilik məktəbini bitirmişdir. Böyük Vətən müharibəsində Oryol, Bryansk, Belorusiya, Pribaltika və Şərqi Prussiyanın azad edilməsində igidlik göstərmiş, Berlinədək döyüş yolu keçmişdir.
(15.8.1970, Bakı) – tarixçi, arxeoloq. Tarix elmləri üzrə fəlsəfə doktorudur. (2006). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetini bitirmişdir. 1998 ildən Azərbaycan MEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunda çalışır. Numizmatika şöbəsinin müdiridir (2009 ildən). Şamaxı-Xınıslı arxeoloji ekspedisiyasının rəhbəri təyin edilmiş, Xınıslı, (Şamaxı), Nərgizava (Ağsu) abidələrində arxeoloji qazıntılar aparmış, Şamaxı (Gülüstan qalası, Buğurt qalası, Qurd- təpə yaşayış yeri, Pirsaat kurqanları, Çuxuryurd kurqanları, Əngəxaran yaşayış yeri), İsmayıllı (Hacıhətəmli nekropolu, Çərmədil nekropolu) və Ağsu (Nərgizava nekropolu, Dilman nekropolu) rayonları ərazisində arxeoloji tədqiqatlara rəhbərlik etmişdir.
(11.2.1971, Şamaxı r-nunun Sabir q.) – idmançı, SSRİ idman ustası. Bakı Bədən Tərbiyəsi Texnikumunu bitirmişdir. Sərbəst güləş üzrə Zaqafqaziya çempionu (1986), yeniyetmə, gənclər və böyüklər arasında Azərbaycan çempionu (1987-88 illər), milli idman oyunları üzrə yeddiqat Azərbaycan çempionu olmuşdur. Serbiyada keçirilmiş veteran güləşçilər arasında dünya çempionatının gümüş mükafatçısıdır (2014). Hazırda Şamaxı rayon Sabir qəsəbə tam orta məktəbində fiziki tərbiyə müəllimi, sərbəst güləş və milli idman oyunları üzrə məşqçi işləyir.
