Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Şamaxı şəhərində fəaliyyət göstərmiş xeyriyyə cəmiyyəti. Bakının baş memarı olmuş ali təhsilli ilk azərbaycanlı memar Zivər bəy Əhmədbəyovun təşəbbüsü ilə təşkil olunmuşdur (1919). Cəmiyyətin əsas məqsədi S.Şaumyanın göstərişi ilə erməni-daşnak və bolşevik hərbi birləşmələri tərəfindən Azərbaycan xalqına qarşı 1918 ildə həyata keçirilmiş soyqırımları zamanı xüsusi qəddarlıqla dağıdılmış və yandırılmış Şamaxı şəhərini bərpa etmək olmuşdur.

Əd.: Azərbaycan Xalq Cünhuriyyəti Ensiklopediyası, II cild, Bakı, “Lider-Nəşriyyat”, 2004, s. 438

Şamaxı r-nu Göylər i.ə.d.-də kənd. Ləngəbiz silsiləsində Gəcənov yaylasında yerləşir. Əhalisi 180 nəfərdir (2009), 40 təsərrüfatı var. Kəndin ərazisi bəylərə məxsus olmuş, orada bəyin malikənəsi əsasında sonralar Bağırlı və başqa kəndlərdən bir neçə ailə məskunlaşması nəticəsində Bəylər obası-Yenikənd adı ilə formalaşmışdır.

Əd.: N.Bəndəliyev “Dağlıq Şirvanın toponimləri”, Bakı, “Elm”, s.120

Şamaxı r-nu ərazisində göl. Göl parıltılı və şəffaf olduğundan belə adlandırılmışdır.

Əd.: “Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti” II cild Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, s. 287

Şamaxı r-nu ərazisində dağ. Qozluçayla Çigilçay arasındadır. Hün. 901 m. Tədqiqatçılara görə, dağın adı “mülk”, “yaşayış yeri”, “ölkə”, “torpaq” mənalarını bildirən yurt (yurd) sözündən, məkan bildirən – ən şək.-sindən və dağ coğrafı terminindən ibarət olub, “yurd yeri olan dağ” mənasındadır.

Şamaxı r-nu Avaxıl i.ə.d.-də qəsəbə. Niyaldağ silsiləsinin Alçalı Pir yaylasında yerləşir. Bəzən Pirqulu dağını Alçalı Pir yaylası ilə qarışıq salaraq qəsəbənin yerləşdiyi ərazini Pirqulu yaylası adlandırırlar. Pirqulu dağı bu qəsəbədən qərb tərəfdə yerləşir. Əhalisi 41 nəfərdir (2009), 6 təsərrüfatı var.

(1910, Şamaxı ş. – 9.8.1979, Bakı) – Azərbaycan yazıçısı, dosent. Nuxa Pedaqoji Texnikumunu və Bakı Ali Pedaqoji Məktəbini bitirmişdir. Azərkinoda bədii büronun üzvü (1930-32), Azərbaycan Baş Ədəbiyyat Müfəttişliyi İdarəsində siyasi redaktor (1932-34) işləmişdir. Ədəbi yaradıcılığa 30-cu illərin əvvəllərində başlamışdır.

(1973, Şamaxı r-nunun Mədrəsə q. – 26.1.1994) – Qarabağ müharibəsi şəhidi.

Məlumat X. Yusifovun ailəsindən alınmışdır.

(7.2.1938, Şamaxı ş.) – geoloq, geologiya-mineralogiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru (1978). Azərbaycan Dövlət Sənaye İnstitutunu bitirmişdir. Türkmənistan Respublikasının geoloji ekspedisiyasında geoloq (1961-63), AZNEFT İB-nin “Binəqədineft” NQÇİ-də sahə rəisi, mühəndis vəzifələrində çalışmışdır (1963-69).

(5.5.1906, Şamaxı ş. – 30.10.1990, Bakı) – Azərbaycan coğrafiyaçısı, coğrafiya elmləri namizədi (1962). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirmişdir. İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçısıdır. Azərbaycan SSR Maarif Komissarlığında, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində, Azərbaycan EA Ədəbiyyat İnstitutunda, Coğrafiya İnstitutunda çalışmışdır. Əsas tədqiqat sahəsi Azərbaycanın toponomikasının, coğrafi obyektlərin adlarının mənşəyinin öyrənilməsi ilə bağlıdır.

Məlumat R. Yüzbaşovun ailəsindən alınmışdır.