Abbasqulu Əlabbas oğlu Mehdizadə (1874, Şamaxı – 11.5.1918, Gəncə) – şair, nasir, dramaturq, publisist, maarif xadimi. Ruhani ailəsində doğulmuşdur. Şamaxıda məhəllə məktəbində (1881-93), Məşhəddə (İran) mədrəsədə (1894), Tehranda “Mədrəseyi-nizamiyyeyi-Nasiriyyə” darülfünununda (1894-1900) təhsil almış, göz həkimi ixtisasma yiyələnmişdir. Qaşqay (İran) xanı Zərğamüssəltənənin sarayında həkim (1900-01), Şamaxı realnı məktəbində Azərbaycan dili müəllimi (1906-18) işləmişdir.

Ağa Məsih Məhəmməd oğlu Şirvani (1687-1765), – Azərbaycan şairi. Şamaxı şəhərinin yaxınlığındakı Dədəgünəş kəndində doğulmuşdur.

Ağəli bəy Әfəndizadə (1856, Şamaxı – 1918, Şamaxı) – Azərbaycan şairi. 19 yüzillikdə Şamaxıda fəaliyyət göstərmiş şairlər məclisi olan “Beyt üs-səfa”nın üzvü olmuşdur. Qəzəllərində Füzuli ədəbi məktəbinin güclü təsiri duyulur.

(? – ?) – 14 əsr Azərbaycan şairi. Şirvanşah Kavusun dəvəti ilə Şirvana köçmüş, saray şairi olmuşdur. Ədəbi irsindən qalan farsca “Fərhadnamə” (1369) poemasının əlyazma nüsxəsi İstanbulda Ayasofiya muzeyi kitabxanasındadır. Nizami ənənələrinin davam və inkişaf etdirilməsi baxımından “Fərhadnamə”nin əhəmiyyəti böyükdür.

Kərbəlayi Allahi Arif, (1786-1866), Azərbaycan şairi. Həyatı haqqında məlumat azdır. Şirvan hakimi Mustafa xanın (1792-1820) sarayında yaşamış, sonralar ondan inciyərək, İrəvan xanı Hüseyn xanın sarayına getmişdir.

(1732-1785), – 18 əsr Azərbaycan şairi. Həyatı haqqında məlumat çox azdır. M.P.Vaqifin müasiri olmuş, heca vəznində yazıb-yaratmışdır. 18 əsrin ikinci yarısı Azərbaycan şeirindəki realist meyilləri əks etdirən “Can ilə Cəsədin bəhsi” əsərində dünyəvi və irfani görüşlərin qarşılaşmasını təsvir etmişdir. Əsərdə can (ruh) irfanin, cəsəd isə dünyəviliyin rəmzi və təcəssümü kimi göstərilmişdir.

Əd.: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2 cild, Bakı, 2010, s. 578

Mirzə Nəsrulla Hacı Әbülqasım oğlu (1834, Şamaxı – 1883, Təbriz) – Azərbaycan şairi. Azərbaycan, fars və ərəb dillərində təhsil almışdır. Şərq ölkələrinə səyahət etmiş, Hindistanda yaşamışdır. 1858 ildən Tehranda bir müddət təbabətlə məşğul olmuşdur. Lirik şeirləri ilə şöhrət qazanan Bahar Şirvani Nəsrəddin şahın sarayına dəvət olunaraq məlik üş-şüəra adı almışdır. 1878 ildən Təbrizdə yaşamışdır.

Seyid Yəhya Cəmaləddin Seyid Bəhaəddin oğlu Bakuvi Şirvani (təqr. 1410, Şamaxı – təqr. 1462, Bakı) – Azərbaycan mütəfəkkiri, ilahiyyatçı filosof. Seyid Bahəddinin ailəsində anadan olmuşdur. Uşaq yaşlarında ikən ata-anası vəfat etmiş, yetim qalmışdır. Dərin zəkası ilə fərqləndiyindən, o zamanın ən böyük alimi sayılan uzaq qohumu Seyid Sədrəddin onun təlim-tərbiyəsilə məşğul olmuşdur. Həddi-büluğa çatanda qızını ona ərə vermişdir. Müəllimi və qayınatası Seyid Sədrəddinin vəfatından sonra, Şirvandan çıxaraq Bakıya üz tutmuşdur. O vaxt Bakı hakimi olan Xəlil bəy tərəfindən böyük izzətlə qarşılanmış və onun ailəsilə birgə rahat yaşayıb irfan fəaliyyətilə məşğul olması üçün hər cür şərait yaradılmışdır. Böyük kəramət sahibi olan Seyid Yəhya çox qısa zaman kəsiyində öz qüdrətli əsərlərilə diqqət cəlb etdi, onun şöhrəti bütün İslam məmləkətlərinə yayıldı.

Şəmsəddin Məhəmməd oğlu Bədr Şirvani (1387, Şamaxı – 1450, Şamaxı, yaxud Bakı) – Azərbaycan şairi. Mükəmməl təhsil almış, klassik Şərq ədəbiyyatını dərindən öyrənmişdir. Azərbaycan, fars, habelə ərəb dillərində yazmışdır. 10-11 yaşlarından şeir yazmağa başlayan Bədr Şirvani, on ilə yaxın Xorasan, Gilan, Qarabağ, Təbriz, Qəbələ, Ərdəbil, Dərbənddə olmuşdur. Vətənə qayıtdıqdan sonra Şirvanşahların sarayında yaşamışdır. Ədəbi irsindən Azərbaycan və fars dillərində 12500 beytdən ibarət olan divanı (əlyazması Özbəkistan EA Şərqşünaslıq İnstitutunun kitabxanasında saxlanılır) məlumdur. Əsasən qəzəl və qəsidələr yazmışdır. Onun Şirvanşah I Xəlilüllaha yazdığı 29 beytlik qəsidə Xaqaninin məşhur “Qəsideyi-şiniyyə”sinə nəzirədir. Şair öz dövründə nəinki Azərbaycanda, hətta İran və Orta Asiyada qüdrətli sənətkar kimi tanınmışdır. Ana dilində yazdığı şeirlər 15 əsr Azərbaycan ədəbi-bədii dilini öyrənmək baxımından müstəsna əhəmiyyətə malikdir.

Əd.: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 3 cild, Bakı, 2011, s.547

(? – ?) – 12 əsr ədəbiyyatşünası. “Elmi-ədəb”də elmin bu istiqamətinə başçılıq etmişdir. Xaqani Şirvaniyə şeir nəzəriyyəsini öyrətmişdir.

Əd:E.Mehrəliyev “Şirvan Elmlər Akademiyası”, Bakı, “Çaşıoğlu”, 2000, s.61