Azərbaycanda orta әsrlәrdәn başlayaraq 19 əsrin axırınadәk fәaliyyәt göstәrmiş şeir məclisləri. Ədəbi məclislər vaxtilə hökmdarların saraylarında yaradılmışdı; 12 әsrdәn Eldәgәzlәrin, Şirvanşahların, 16 әsrdә isә Şah İsmayıl Xәtainin sarayında dövrün görkәmli sәnәtkarlarının toplandığı Әdəbi məclislər olmuşdur. Hәmin mәclislәrә mәlik-üş-şüәralar rәhbәrlik edirdilər. 19 әsrdә Azәrbaycanın bir sıra şəhərlərindә, әvvәllәr ayrı-ayrı xanların saraylarında, sonralar isә bir çox Mədrəsə vә şәxsi evlәrdә ədəbi məclislər fәaliyyәt göstәrmişdir: Gәncәdә (sonralar Tiflisdə və yenidәn Gәncәdә) “Divani-hikmәt” (1820-19 әsrin 80 illəri), Qubada “Gülüstan” (1835-?), Ordubadda “Әncümәni şüәra” (1838-1903), Lənkəranda “Fövc ül-füsәha” (1850-1900), Şuşada “Mәclisi-üns” (1864-97), “Məclisi-fərəmuşan” (1872-20 əsrin 10-cu illәri), Şamaxıda “Beyt üs-Sәfa” (1860-88), Bakıda “Mәcmә üş-şüәra” (1880-tәqr. 1915) vә s. M. Ş. Vazeh, A. A. Bakıxanov, M. T. Sidqi, X. B. Natәvan, M. M. Nәvvab, S. Ә. Şirvani vә b.-nın başçılıq etdiklәri bu mәclislәrdә Azәrbaycan vә Şәrq klassiklәrinin әsәrlәri, mәclis üzvlәrinin yeni şeirləri müzakirә olunur, әdәbiyyat, tarix, fәlsәfə, musiqi vә s. mәsәləlәrə dair söhbәtlәr aparılırdı. Şuşa, Şamaxı vә Bakı mәclislәrindә mәşhur xanәndә vә musiqiçilәr də iştirak edirdi. Әdəbi məclislər Azәrbaycan әdәbi-bәdii fikrinin inkişafında müәyyәn rol oynamışdır.

Əd.: ASE, IV cild, Bakı, 1980, s. 138